Vitamines spelen een essentiële rol in ons lichaam, zo ook vitamine B12. Vitamine B12 is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en het goed functioneren van het zenuwstelsel. Omdat je lichaam niet in staat is om vitamine B12 zelf aan te maken, moet het uit voeding of supplementen worden gehaald. Een vitamine B12 tekort komt frequent voor, vooral bij ouderen en mensen die een vegetarisch of veganistisch dieet volgen. Mogelijk komt een vitamine B12 tekort nog een stuk vaker voor, omdat de klachten niet altijd gerapporteerd worden, waardoor ze ook niet gediagnosticeerd worden. In deze blog bespreken we de functie van vitamine B12, wat de symptomen en oorzaken zijn van een tekort en hoe je een tekort behandelt en in de toekomst voorkomt.
Functie van vitamine B12
Er zijn zoveel verschillende vitamines, maar wat doet vitamine B12 en waar zit vitamine B12 in? Vitamine B12, ook wel cobalamine genoemd, speelt een belangrijke rol in het lichaam
- Het is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en het behoud van een gezond zenuwstelsel.
- Vitamine B12 is ook betrokken bij de omzetting van homocysteïne, een stof die schadelijk kan zijn voor de bloedvaten, naar methionine, een aminozuur dat nodig is voor de opbouw van eiwitten.
- Daarnaast is vitamine B12 belangrijk voor de stofwisseling van foliumzuur (vitamine B11). Het zorgt ervoor dat foliumzuur goed kan functioneren in het lichaam.
Vitamine B12 is voornamelijk te vinden in dierlijke producten, zoals vlees, vis, gevogelte, eieren en zuivelproducten. Veganisten en vegetariërs lopen daarom een groter risico op een tekort aan vitamine B12. Sommige ontbijtgranen en sojaproducten zijn verrijkt met vitamine B12. Het lichaam heeft echter moeite met het opnemen van vitamine B12 uit plantaardige bronnen. Het is als vegetariër en veganist daarom extra belangrijk om je vitamine B12 bloedwaardes goed in de gaten te houden. Bij Easly kan je met een vitamine B12 tekort test op een eenvoudige manier erachter komen of je vitamine B12 op peil is.
Oorzaken en symptomen van een vitamine B12 tekort
Een vitamine B12 tekort kan op enkele manieren ontstaan. Er kan sprake zijn van een opnameprobleem, waardoor de darmen de vitamine B12 niet goed op kunnen nemen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij maag-darmziekten, zoals coeliakie of de ziekte van Crohn. Ook kan een opnameprobleem voorkomen nadat iemand een darmoperatie heeft ondergaan.
Daarnaast kan er ook sprake zijn van onvoldoende inname van vitamine B12. Zoals eerder benoemd, kan het lichaam geen vitamine B12 zelf aanmaken en moeten we dit uit onze voeding halen. Wanneer iemand gedurende langere tijd te weinig vitamine B12 binnenkrijgt, kan dit leiden tot een tekort. Vooral vegetariërs en veganisten lopen een risico hierop; voor hen is het belangrijk om regelmatig een bloedonderzoek op vitaminen uit te voeren. Als laatste kunnen bepaalde medicamenten ervoor zorgen dat de opname van vitamine B12 minder goed verloopt, zoals maagzuurremmers, metformine (medicijn voor diabetes mellitus) en langdurig gebruik van bepaalde antibiotica.
Een vitamine B12-tekort kan dus de oorzaak zijn van veel chronische klachten. Een tekort kan de volgende symptomen geven:
- Vermoeidheid en/of zwakte
- Kortademigheid
- Hartkloppingen
- Duizeligheid en/of flauwvallen
- Zweten
- Hoofdpijn
- Oorsuizen/tinnitus
- Tintelingen in handen en voeten
- Verminderd gevoel in handen en voeten
- Evenwichtsproblemen
- Snel dingen uit de handen laten vallen
Behandeling van vitamine B12 tekort
Een tekort aan vitamine B12 kan dus leiden tot bloedarmoede, zenuwbeschadiging en andere gezondheidsproblemen. Als er sprake is van een tekort, wil je dit vitamine B12 tekort aanvullen. Gelukkig is een vitamine B12-tekort goed te behandelen. De behandeling bestaat uit het nemen van vitamine B12-supplementen, meestal in de vorm van tabletten of injecties. Het is belangrijk om de oorzaak van het tekort te achterhalen en indien nodig te behandelen. Bijvoorbeeld door te kijken naar de voedingsinname, opnameproblemen, medicijngebruik en eventueel andere onderliggende ziekten.
Als je denkt dat je een vitamine B12-tekort hebt, is het belangrijk om een bloedtest te doen om de vitamine B12-waarde in jouw bloed te meten en om je te laten adviseren over de juiste behandeling. Het is ook belangrijk om te zorgen voor een gevarieerde voeding om voldoende vitamine B12 binnen te krijgen en bovengenoemde gezondheidsproblemen te voorkomen.
Gerelateerde tests
Preventietips voor het voorkomen van een vitamine B12-tekort
Om een vitamine B12-tekort te voorkomen, is het belangrijk om voldoende vitamine B12 uit voeding binnen te krijgen. Vitamine B12 komt voornamelijk voor in dierlijke producten zoals vlees, vis, eieren, melk en melkproducten.
Mensen die weinig of geen dierlijke producten consumeren, zoals veganisten en vegetariërs, lopen een groter risico op een B12-tekort en wordt aangeraden om supplementen te gebruiken om voldoende vitamine B12 binnen te krijgen. Ook oudere mensen hebben een verhoogd risico op een vitamine B12-tekort, omdat de opname van vitamine B12 uit voeding met de leeftijd afneemt.
Conclusie
Vitamine B12 is een belangrijke voedingsstof die nodig is voor de aanmaak van rode bloedcellen, het goed functioneren van het zenuwstelsel en delen van de stofwisseling. Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot bloedarmoede en neurologische problemen. Het is daarom belangrijk om voldoende vitamine B12 uit voeding binnen te krijgen en een tekort tijdig te behandelen met vitamine B12-injecties of supplementen. Mensen die weinig of geen dierlijke producten consumeren, lopen een groter risico op een B12-tekort en wordt aangeraden om supplementen te gebruiken om voldoende vitamine B12 binnen te krijgen.
Ervaar jij symptomen die kunnen passen bij een tekort? Of eet je vegetarisch of veganistisch? Dan raden we aan om regelmatig je vitamine B12 te laten controleren in je bloed. Bij Easly kan dit op een betrouwbare en eenvoudige manier met de vitamine B12 test.
Bronnen:
National Institutes of Health – Vitamin B12
- NHG – Diagnostiek van vitamine B12-deficiëntie
- Voedingscentrum – Vitamine B12 (cobalamine)